jaarverslag 2007 Woord vooraf VERENIGING VOOR ALCOHOL- EN ANDERE DRUGPROBLEMEN Dit jaarverslag geeft een overzicht van de activiteiten van Sinds enkele jaren is VAD actief betrokken bij een aantal Europese de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen netwerken en projecten. Voor 2007 betekende dat onder andere de vzw (VAD) tijdens het voorbije jaar. start van ‘ECAT’, een grootschalig Europees project waarin lokale alcoholpreventiecampagnes worden uitgetest. Daarnaast opende De activiteiten van VAD worden vanuit verschillende hoeken mee het Fonds ter Bestrijding van Verslavingen, een initiatief van de bepaald. federale minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, een aantal VERENIGING VOOR AVLoCorOeeHrsOt iLs- eEr Nde A viNsiDe EvaRnE waaruit we werken: een beleidsma- perspectieven die resulteerden in nieuwe projecten, voornamelijk op DtRigUe GaaPnRpaOk BvaLnE aMlcoEhNol- en drugproblemen waarbij we ons zoveel het terrein van vroeginterventie. mogelijk baseren op wetenschappelijke gegevens en op evidentie In de praktijk worden voortdurend verbindingen gemaakt tussen gebaseerde methodieken en richtlijnen. de verschillende opdrachten en deelaspecten van onze werking. Zo Cruciaal is de input van het werkveld: onze leden (die zich vooral in werken we aan een coherent beleid, gebaseerd op wetenschappelijke de categoriale drughulpverlening situeren), de structurele partners kennis en praktijkervaringen. (preventiewerkers in de Centra Geestelijke Gezondheidszorg, lokale en provinciale actoren) en ten slotte ook de sleutelfiguren in de We wensen al onze partners te bedanken voor de samenwerking maatschappelijke sectoren (zoals onderwijs, jeugdwerk, vrije tijd, en de inzet. Speciale dank gaat uit naar de Vlaamse overheid voor werk, welzijn en gezondheid). het vertrouwen in VAD en het blijvende engagement, waarop onze Vanzelfsprekend zijn de vragen en opdrachten van de subsidiërende basiswerking gestoeld is. Ten slotte richten we een woord van dank overheid richtinggevend. Onze werking draait grotendeels op basis aan de VAD-staf en de vrijwilligers in het VAD-documentatiecentrum van een convenant tussen de Vlaamse overheid en VAD. Binnen deze en bij De DrugLijn: opnieuw realiseerden zij een immens pakket ini- context werden vijf resultaatsgebieden geformuleerd (informatie, tiatieven en projecten, waarvan u de hoogtepunten in dit jaarverslag documentatie en advies, methodiekontwikkeling, implementatie, kan lezen. evaluatie en vorming), waarbinnen specifieke opdrachten en concrete indicatoren zijn aangegeven. dr. Frieda Matthys Marijs Geirnaert Voorzitter VAD Directeur VAD 1 VERENIGING VOOR ALCOHOL- EN ANDERE DRUGPROBLEMEN VERENIGING VOOR ALCOHOL- EN ANDERE DRUGPROBLEMEN INHOUD Inhoud 2 Sociale economie: welzijnsbevordering of rendementsverhoging? 14 vaD 3 Alcohol & werk werkt niet 14 Jeugdbewegingen zetten schouders onder drugpreventie 15 De Druglijn 4 Draaiboek drugbeleid in de bijzondere jeugdzorg 15 Meer dan zesduizend beantwoorde oproepen en e-mails 4 Scholen: samenwerking troef 16 Na de site en de e-mailservice nu ook onlinetests 6 Naast boeken, video’s, spelmateriaal en lespakketten ... en een filmpje over kinderen & alcohol 6 over drugs nu ook theatervoorstellingen geïnventariseerd 17 Opleiding vrijwilligers nieuwe aanpak 7 Iedereen feest! 17 Echo uit de sportsector 19 Naar een alcohol- en drugbeleid in gevangenissen 19 Over de grenzen heen 8 Als je partner drinkt... 20 Nationaal Alcohol Actieplan 8 Als je ouders drinken... 20 VAD, FEDITO WALLONNE en FEDITO BRUXELLOISE 8 Werkwijze®-vormingsaanbod 21 EMCDDA, informatiedraaischijf 8 Verslavingsgeneeskunde 22 Building Capacity Project 9 Alcoholpreventiecampagnes gestroomlijnd 9 Alcohol en drugs. Bel erover 10 Meten & weten 23 Alcohol en drugs. Lees erover 10 Ginger: preventieactiviteiten in kaart gebracht 23 Alcohol en andere drugs: een genuanceerde kijk 24 vroeginterventie voor het voetlicht 11 Dossiers: resultaten van literatuuronderzoek 24 Studiedag in het teken van vroeginterventie 11 Onderzoekers, praktijkwerkers en beleidsmedewerkers Dossier ‘Vroeginterventie’ 11 werken samen 25 Vroeginterventie voor jongeren 12 Opvolging gezondheidsconferentie over tabak, Vroeginterventie & internet 12 alcohol en drugs 25 Meten & weten: de VAD-bibliotheek als vaste waarde 26 ... en kwaliteitszorg en evaluatie als permanent Maatwerk in preventie en hulpverlening 13 aandachtspunt 26 Over preventie 13 Over hulpverlening 13 Tot slot, nog enkele cijfers 27 Over preventie en hulpverlening op maat 13 Colofon 28 2 overkoepelt het merendeel van de Vlaamse organisaties onderzoeksprojecten, boeken en websites over de alcohol- en drug- die werken rond alcohol, illegale drugs, psychoactieve thematiek,... In 2007 werd de laatste hand gelegd aan de voorberei- medicatie en gokken. Vanuit een gezondheids- en wel- ding van een eigentijdse vormgeving van dit tijdschrift. De nieuwe zijnsperspectief wil ze de Vlaamse bevolking in het algemeen en outfit is voor het lentenummer van 2008. intermediairs in het bijzonder deskundiger maken in het omgaan VERENIGING VOOR met alcohoAl LeCnO HaOnL-d EeNr AeN DdErRuEgs. De kernfuncties zijn het bespreek- Op 8 juni vond de jaarlijkse VAD-infosessie plaats. Traditiegetrouw DRUGPROBLEMEN baar maken van de alcohol- en drugthematiek, (inter)sectorale net- worden dan recente publicaties en onderzoeken bekendgemaakt. werken uitbouwen en een kwaliteitsvolle aanpak van de alcohol- en Actuele topics worden belicht en bediscussieerd. Op de agenda drugthematiek ondersteunen. VAD is er voor iedereen: algemene stonden ‘Middelengebruik en suïcide’, ‘Groepswerking ter ondersteu- VERENIGING VOOR bevolking, AinLCteOrHmOLe- dENia AiNrsD EiRnE de maatschappelijke sectoren, over- ning van ouders met druggebruikende kinderen’, ‘Alcohol. Cijfers in DRUGPROBLEMEN heid, pers, VAD-leden en andere organisaties die professioneel met perspectief’ en ‘Partywise, onderzoek in het uitgaansleven’. preventie en hulpverlening bezig zijn. De pijlers van de VAD-werking zijn: informatieverstrekking (met onder andere De DrugLijn), studie Het VAD-team anno 2007: en onderzoek, preventie, hulpverlening, vorming en beleidsvoor- Marijs Geirnaert (directeur), Anne De Jaeghere, Annie De Jaeger, bereiding. Dankzij de representativiteit van haar leden is VAD in David Möbius, Daniely Oliveira da Silva, Ellen Nies, Els Vandenberghe, Vlaanderen het knooppunt van de expertise op het terrein en het Else De Donder, Fred Laudens, Geert Verstuyf, Gilles Geeraerts, Greet aanspreekpunt voor alles wat te maken heeft met alcohol, illegale Van Holsbeeck, Hadewijch Heyvaert, Hilde Kinable, Ilse Bernaert, drugs, psychoactieve medicatie en gokken. Ilse De Maeseneire, Inge Baeten, Joachim Deboosere, Jochen Schrooten, Johan Rosiers, Joke Claessens, Kathleen Raskin, Katrien VAD telde hVeEtR EaNfIgGeINlGo pVeOnO Rj aar 66 leden met een specifieke werking Dewaelheyns, Liesbeth Vermeylen, Marc Wauters, Marie-Claire ALCOHOL- EN ANDERE DRUGPROBLEMEN in of interesse voor de alcohol- en drugthematiek. In 2007 verwel- Lambrechts, Mia De Bock, Mieke Autrique, Nadine Roose, Patrick komden we ook drie nieuwe leden: SOS Nuchterheid, Stichting Matt Delaere, Paul Lauwers, Peter Van der Voort, Saskia Van Lint, Stefan Talbot Consulting en dr. Luc Isebaert. Vandermeulen, Valbona Sema, Veerle Van Troos, Tina Van Havere, VERENIGING VOOR Tom Evenepoel (stafmedewerkers), Mieke Van Peteghem, Tom ALCOHOL- EN ANDERE DRUGPROBLEMEN Zo’n 2000 abonnees, onder wie de VAD-leden, ontvangen vijf keer Warmoes, (stafmedewerkers uit dienst), Eric Galin, Christian Van Lint, per jaar de ‘VAD-berichten’ (thans ‘AnD’). Dit gratis tijdschrift brengt Yolande De Meeter, team van DrugLijnmedewerkers (vrijwilligers) verslag uit over de werking van VAD, initiatieven van de VAD-leden, www.vad.be/over_vad/wie_wat/team.html  terug naar inhoud 3 2007 & De Druglijn, Meer dan zesduizend Het aantal gesprekken steeg dan weer licht tegenover het jaar voor- dien (43 meer dan in 2006). Daarmee doorbrak 2007 de trend van beantwoorde een jaar van het dalende aantal gesprekken in de voorgaande jaren. Alles wijst erop dat dit samenhangt met de nieuwe uurregeling (zie p.5) die een oproepen en e-mails betere bereikbaarheid van de telefoonlijn mogelijk maakte. constanten In het aantal gevoerde telefoongesprekken en beantwoorde e-mails De grafiek laat zien dat de daling van het aantal gesprekken die zich en evoluties. verschilde 2007 amper van het jaar voordien. In totaal werden 4.561 tot voor 2007 voordeed, ruim gecompenseerd wordt door het succes gesprekken gevoerd en 1.824 e-mails beantwoord. Samen betekent van de e-mailservice (zie p.5). Op een paar jaar tijd is de verhouding dit 6.385 beantwoorde vragen, ofwel exact 7 meer dan in 2006. tussen e-mails en telefoongesprekken dusdanig geëvolueerd dat Zoals de grafiek aantoont, nestelt 2007 zich net als 2006 bij de inmiddels bijna een op de drie vragen aan De DrugLijn via mail drukste jaren ooit. gesteld wordt. Het aantal beantwoorde e-mails lag iets lager dan in 2006 (36 Een andere tendens van de voorbije jaren zette zich wel door: de De DrugLijn is de publieksservice van VAD. De DrugLijn is er minder). Dat is vooral te verklaren doordat in 2007 geen campagne totale beantwoordduur bleef toenemen en overschreed voor het eerst om te informeren, eerste opvang te bieden en waar nodig door plaatsvond die een massale e-mailrespons teweegbracht zoals ‘Als de kaap van 100.000 minuten. Deze toename is voor een deel toe te te verwijzen. je partner drinkt...’ in 2006. schrijven aan het tijdsintensieve uittypen van antwoorden op e-mails. Toch ligt ook de gemiddelde duur van de telefoongesprekken hoger Voor alle informatie- en hulpvragen over drank, drugs, pillen dan een paar jaar terug. Een mogelijke verklaring is dat wie louter info en gokken. zoekt vandaag de dag gemakkelijker zijn gading vindt op het internet en niet meer zo snel geneigd is om De DrugLijn te bellen of te mailen. e-mail 078 15 10 20: voor een anoniem, objectief en vertrouwelijk Bijgevolg zouden mensen die de lijn wél contacteren via telefoon of 8000 telefoon gesprek. De beantwoorders zitten klaar om naar je verhaal te 7000 e-mail vooral diegenen zijn die een concrete advies- of hulpvraag luisteren, concrete informatie en/of een eerste advies te geven. 6000 hebben. Dit is immers vaak synoniem van langere gesprekken en Ze weten ook waar je bij jou in de buurt terechtkan voor drughulp 5000 uitvoerigere e-mails. of -preventie. Van maandag tot vrijdag, van 10 uur tot 20 uur. 4000 Vanaf een vast toestel bel je aan voordeeltarief. 3000 Bij het updaten van de DrugLijnsite lag de focus op de uitbreiding van 2000 de FAQ-rubriek, met een gemiddelde van één vraag per maand. www.druglijn.be: meer dan tweehonderd pagina’s informatie 1000 over drank, drugs, pillen en gokken. Je kan ook anoniem je 0 vraag mailen via www.druglijn.be/contact. 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Je mail wordt binnen de vijf werkdagen beantwoord. Klik op de grafiek om te vergroten  terug naar inhoud 4 Telefoongesprekken Nieuwe uurregeling openingsuren van de telefoonlijn hen slecht uitkomen (en dat ze Sinds augustus 2006 is de telefoonlijn bemand van maandag tot daarom mailen). Lengte, toon en inhoud van het antwoord voldoen vrijdag van 10 uur tot 20 uur, daar waar ze voordien tijdens de aan de verwachtingen van bijna alle respondenten. Ruim twee vijfde vooral voor week van 12 uur tot 21 uur en op zaterdag van 15 uur tot 21 uur voelt zich concreet voldoende verdergeholpen. Een bijna even groot bereikbaar was. De wijziging kwam er na een analyse die op de deel voelt zich erg vooruitgeholpen door het antwoord. Iets meer dan de middag. nood aan een betere bereikbaarheid tijdens de voormiddag wees. één respondent op de tien voelt zich niet ontevreden, maar ook niet Om te evalueren of dit de goede keuze was, werden halfweg 2007 echt concreet geholpen. Omdat de tevredenheidsmeting bruikbare (en dus één jaar na invoering van de nieuwe uurregeling) de cijfers suggesties opleverde om de service verder bij te schaven, is beslist opnieuw onder de loep genomen. De tijdstippen van de oproepen de online-evaluatie verder te zetten en voortaan jaarlijks over de in de twaalf maanden voorafgaand aan de invoering van de nieuwe resultaten te rapporteren. uren werden vergeleken met die van de twaalf maanden erna. Daaruit bleek dat bijna één op de vier gesprekken (24,5%) voor de middag (tussen 10 uur en 12 uur) plaatsvond, en dus op uren waarop vroeger geen permanentie werd voorzien. Bovendien kwam er het voorbije jaar een einde aan de sinds 2003 continue daling van het “Ik ben blij dat ik aantal telefoongesprekken. Terwijl het aantal gesprekken in de voorbije jaren telkens met zo’n 300 daalde, kende dat in 2007 zelfs de stap heb gezet een lichte stijging. Ook uit die cijfers kan geconcludeerd worden dat de bereikbaarheid van De DrugLijn effectief verbeterd is. om dit eens te proberen. Bellen Tevredenheid over de e-mailservice Dat veel mailers tevreden zijn over de e-mailservice bleek ook in durf ik niet want het 2007 uit tal van bedankmails. Omdat we de tevredenheid over de e-mailservice echter ook formeel wensten te bevragen, startten is zoveel moeilijker we een onlinemeting in 2006 (twee jaar na de lancering van de emailservice) en verwerkten we de eerste resultaten in augustus om het te zeggen 2007. De kwaliteit van de emailservice krijgt een gemiddelde score van 8,7 op 10. Vier op de tien respondenten geven aan dat mailen hen beter ligt dan bellen. Een derde van de respondenten vindt dan te schrijven.” mailen praktischer dan bellen. Twee respondenten zeggen dat de  terug naar inhoud 5 Na de site en de gebruiker krijgt onmiddellijk een eerste evaluatie van zijn gebruik, een e-mailservice nu beknopt advies en de kans om De DrugLijn te contacteren en dieper op dat advies in te gaan. Niet enkel gebruikers, maar ook eerstelijns- ook onlinetests hulpverleners zijn een doelgroep van ‘Hoeveel is te veel’. Wanneer een cliënt bij hen komt met vragen over het eigen middelengebruik, kunnen ze bijvoorbeeld samen de test overlopen. Het gebruik wordt Via de website en e-mailservice heeft De Druglijn de voorbije jaren meer bespreekbaar, er kan samen gezocht worden naar een oplos- veel geïnvesteerd in haar online-aanbod. De bezoekersaantallen sing, een gepast doorverwijsadres,... De DrugLijn werkte voor dit van de site en het aantal beantwoorde e-mails illustreren dat die project samen met de Nederlandse organisatie Jellinek. Een interne inspanningen hun effect niet missen. In 2007 zetten we de online- evaluatie, een tevredenheidsmeting en rapportering over het aantal koers verder. Inpikkend op de toenemende aandacht voor vroegin- gebruikers zal midden 2008 gebeuren. terventie (zie ook p.11 en 12) werkte De DrugLijn aan een aanbod van onlinetests die gebruikers toelaten om de risico’s van hun eigen www.hoeveelisteveel.be middelengebruik in te schatten. Ervaringen in het buitenland tonen aan dat dergelijke zogeheten e-SBI (electronic Screening and Brief Interventions) beloftevolle strategieën zijn als aanzet tot vroegtijdige ... en een filmpje over gedragsverandering. De DrugLijn lijkt goed geplaatst om deze aan kinderen & alcohol te bieden. De lijn heeft immers een traditie in drempelverlagend werken: ze biedt steevast anonimiteit, beschikt reeds over een uit- gebreid aanbod via het internet, kan een antwoord op maat bieden De DrugLijn lanceerde in 2007 het spotje ‘Alcohol proeven’ en speelde en heeft veel ervaring in het doorverwijzen naar de hulpverlening. De hiermee in op dé vraag die heel wat ouders zich stellen: vanaf welke onlinetests zijn gebundeld onder de noemer ‘Hoeveel is te veel’ en leeftijd mag ik mijn kind alcohol laten proeven of drinken? Het filmpje ondergebracht in een nieuwe website met dezelfde naam. Concreet maakt duidelijk dat het gebruik van alcohol door kinderen best zolang biedt www.hoeveelisteveel.be acht zogeheten zelftests: over can- mogelijk uitgesteld wordt. Alcohol is immers schadelijk voor zowel nabis, alcohol, speed, cocaïne, XTC, slaap- en kalmeringsmiddelen, de lichamelijke als de geestelijke ontwikkeling. gokken en internet. Deze testen bestaan telkens uit tien tot twintig meerkeuzevragen, die op enkele minuten tijd kunnen worden inge- www.druglijn.be/info_drugs/veelgevraagd/proeven.html vuld. Snel, anoniem en gewoon vanachter de eigen pc thuis. De  terug naar inhoud 6 Opleiding vrijwilligers nieuwe aanpak De DrugLijn rekent voor een deel van haar telefoon- en e-mailbeant- woording op de geëngageerde inzet van vrijwilligers. Jaarlijks gaat er een opleiding voor nieuwe vrijwilligers door. Naast een aantal meer theoretische vormingen ligt de nadruk daarbij vooral op stages en het inwerken in de praktijk van de beantwoording. Al bij al volgen nieuwe vrijwilligers een vrij intensief traject voor ze ook echt aan de slag gaan. In het voorbije jaar is beslist om de vorming over een andere boeg te gooien. DrugLijnvrijwilligers kunnen nu inpikken op een aantal sessies van de driedaagse basisvorming die VAD aan beginnende hulpverleners aanbiedt. De DrugLijnstaf verzorgt vervolgens een aantal extra vormin- gen die aansluiten bij de specifieke aspecten van de DrugLijnwerking. De eerste vrijwilligersopleiding waarbij voor deze nieuwe aanpak geko- zen werd, is inmiddels achter de rug en werd positief geëvalueerd. In de nieuwe formule kunnen kleinere groepjes van nieuwe vrijwilligers opgegeleid worden, wat meteen een meer persoonlijke omkadering mogelijk maakt. Jaarcijfers over De DrugLijn vindt u op www.druglijn.be.  terug naar inhoud 7 Over de grenzen heen VAD maakt als Vlaamse organisatie deel uit van naam Info@D vzw (thans iDA vzw). Dit eerste werkingsjaar stond Belgische en Europese netwerken rond middelengebruik. in het teken van de voorbereiding van de nationale en multimediale Hieronder leest u hoe VAD zich binnen deze ruimere informatiecampagne ‘Alcohol en andere drugs. De feiten en de context beweegt. fabels’, met als lanceringsdatum eind januari 2008. Nationaal Alcohol Actieplan www.druglijn.be VAD werkte in 2007 als expert mee aan het Nationaal Alcohol Actieplan (NAAP), een actieplan waarin zowel gemeenschappen en gewesten als de federale overheid de krachten bundelen met EMCDDA, informatiedraaischijf de bedoeling het gezondheidsniveau van de Belgische bevolking te In Lissabon bevindt zich het Europees Waarnemingscentrum voor verhogen. Het NAAP baseert zich hierbij op de internationale aanbe- Drugs en Drugverslaving (EWDD, European Monitoring Center for velingen van de Wereldgezondheidsorganisatie en de Europese Unie Drugs and Drug Addiction – EMCDDA). Dat krijgt via de zogehe- betreffende effectieve beleidsmaatregelen om alcoholgerelateerde ten focal points druggerelateerde informatie uit de verschillende schade te voorkomen en te beperken. EU-lidstaten doorgespeeld. Alle focal points samen vormen het Europese Reitox-netwerk (Réseau Européen d’information sur VAD, FEDITO WALLONNE en FEDITO BRUXELLOISE les drogues et les toxicomanies). Het Belgische focal point is het 2007 was het eerste volle werkingsjaar van een samenwerkings- Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV). Daarnaast verband tussen VAD, FEDITO Wallonne en FEDITO Bruxelloise, de zijn er vier subfocal points, die de gewesten of gemeenschappen drie koepelorganisaties inzake alcohol- en drugproblemen in België. vertegenwoordigen. VAD is het Vlaamse subfocal point. Het WIV Startsein tot deze samenwerking werd in juli 2006 gegeven door de vormt samen met de vier subfocal points het Belgian Information toenmalige minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Rudy Reitox Network (BIRN). Demotte, die het Fonds ter Bestrijding van Verslavingen oprichtte. Als Vlaams subfocal point verzamelt VAD informatie voor het ‘Belgisch Het fonds ondersteunt projecten die gericht zijn op voorlichting, ver- Nationaal Rapport over drugs’. Dat geeft jaarlijks een overzicht van de mindering van de vraag naar verslavende producten, beperking van drugsituatie in België. Het schetst de politieke, juridische en finan- risico’s, bekendmaking van de bestaande regelgeving en bevordering ciële krijtlijnen waarbinnen het druggebeuren in België plaatsvindt. van medische en psychosociale zorg. De drie koepelorganisaties werd Evoluties in de drugmarkt, druggerelateerde gezondheidsaspecten gevraagd een federale vzw op te richten om jaarlijks een campagne en de prevalentie van druggebruik worden belicht, net zoals de vorm te geven. Deze vzw opereerde in 2007 onder de voorlopige verschillende preventie- en hulpverleningsinitiatieven. Elk jaar staat  terug naar inhoud 8 Over de grenzen heen een aantal specifieke topics in de schijnwerpers. In 2007 waren dit beleidsmatige interventies rond alcohol te realiseren. druggerelateerde overheidsuitgaven, kwetsbare groepen bij jongeren en druggerelateerd onderzoek in Europa. VAD nam, net als de voorbije www.ias.org.uk/buildingcapacity/index.html jaren, ook een actieve rol op in het Early Warning System (EWS), een systeem voor een snelle uitwisseling van informatie over de productie, de handel, het gebruik en de risico’s van nieuwe drugs en middelen- Alcoholpreventiecampagnes gestroomlijnd gerelateerde trends. De informatie wordt verzameld via De DrugLijn, Samen met partners uit het Verenigd Koninkrijk (Alcohol Concern), de hulpverlening, het WIV, het EMCDDA,… De gegevens worden Duitsland (Diakonisches Werk Baden), Oostenrijk (Ludwig-Boltzmann- in de mate van het mogelijke gecheckt en vervolgens verwerkt in Institut für Suchtforschug), Slovenië (Public Health Institute Kranj) een EWS-brief die we naar relevante partners sturen, voornamelijk en Italië (Instituto Superiore di Sanita) ontwikkelt VAD een model * PANTONE hulpverleningscentra, preventie-, spoedge*v CalMlenYdKiensten en overheid. voor effectieve preventie van alcoholproblemen. Doelgroepgerichte In 2007 verstuurden we vijf EWS-berichten. Het betrof voornamelijk boodschappen en het inschakelen van campagnes binnen een lokaal informatie over vervuilde cannabis, hoog gedosseerde XTC-tabletten, alcoholbeleid(splan) zijn de sleutelideeën. Het Europese project, dat misbruik van GBL-houdende middelen, verontreinigde cocaïne en de naam ‘ECAT – to Empower the Community in response to Alcohol Original 69. Sommige berichten, zoals die over cannabis, cocaïne en Threats’ draagt, startte in 2006. VAD is hoofdpartner. In 2007 werden XTC zijn ook naar de EWS-uitgaanssector doorgestuurd. guidelines voor het voeren van campagnes uitgewerkt. Het eerste door de ECAT-partners gereviewde rapport is klaar, met daarin www.emcdda.europa.eu de resultaten van een uitgebreide literatuurstudie over beproefde alcoholpreventiecampagnes, een methode voor quick-scan-analyse op lokaal vlak, aanzetten om de analyseresultaten te vertalen in een Building Capacity Project lokale alcoholpreventiecampagne en instrumenten om de lokale Met het Building Capacity Project – met 31 landenpartners en tien projecten te evalueren. In 2008 vindt in elk deelnemend ECAT-land Europese organisaties – timmert Europa aan de deskundigheid in een lokaal proefproject plaats. Midden 2008 worden de resultaten de aanpak van de alcoholproblematiek in de verschillende landen. geëvalueerd. Op basis daarvan wordt de definitieve ECAT-publicatie . k Al o De belangrijkste te verwachten resultaten zijn een levendig alcohol- uitgewerkt en gepubliceerd. In oktober 2008 vindt een afsluitende c o oh r l beleidsnetwerk, een inventaris van ervaringen, best practices en Europese ECAT-conferentie plaats in Brussel. Het Vlaamse ECAT- ol. Take a s o b e infrastructuren én een versterkte capaciteit van de EU-landen om project loopt in Oostende.  terug naar inhoud 9 Alcohol en drugs. Bel erover De DrugLijn is reeds meer dan tien jaar actief lid van FESAT, de Europese Over de grenzen heen koepelorganisatie van alcohol- en drughulplijnen. Onder de noemer ‘Taking a Call on Cannabis – Drug Helplines Response’ organiseerde FESAT in oktober 2007 een conferentie in Lissabon. Via de vertegen- woordiging in het bestuur van de organisatie was De DrugLijn betrok- ken bij de samenstelling van het programma. Ter plaatse modereerde De DrugLijn een workshop en verzorgde ze een presentatie over haar e-mailservice. www.fesat.org Alcohol en drugs. Lees erover In september 2007 organiseerde VAD, als Elisad-lid (European Association of Libraries and Information Services on Alcohol and other Drugs) de internationale conferentie ‘Addictions information in the Google era: dealing with challenges’. 37 deelnemers uit veertien landen verdiepten zich gedurende drie dagen in de uitdagingen van vakbibliotheken in het Google-tijdperk. Ze spijkerden hun vakkennis bij door presentaties en workshops over bibliotheekwerk en alcohol- en drugproblemen bij te wonen. Nieuwe leden brachten presentaties met een voorstelling van hun organisatie. Er werd ook voldoende tijd voorzien voor netwerking en randactiviteiten, met als een van de hoogtepunten een literaire wandeling door Brussel. Uit de evaluatie bleek dat de deelnemers bijzonder tevreden waren over het verloop van de conferentie. www.elisad.eu  terug naar inhoud 10